Ka ba bteng…
“Ka Jingleit Jngoh Ïa U Vidyasagar”
Nailar 5 tarik, 1882
U NONGBUD: “Tharai, uwei u briew uba la ngam ha ka Samadhi u ïoh jingtip shaphang U Brahman. Hato, um lah kren shuh?”
U Kynrad: “U Sankaracharya u la pynneh ïa ka bor jingsngew jong ka jingstad-jingshemphang khnang ba u lah ban hikai ïa kiwei pat. Hadien ka jingïohi-paw ïa U Brahman u briew u kylla long jar jar noh. U wad jingtip shaphang jong U, katba um pat tip ïa ka jingshisha. Lada phi pynkhluit ïa ka makhon ha kano kano ka nar halor jong ka dpei, ka pynmih ïa ka sur bthei thriap thriap katba ka um kaba don ha ka kam pat rngad. Hynrei haba ym don um shuh ka makhon kam pynmih jingsawa ei ei shuh. Lada phi buh ïa u jingbam moida ba dang im ha kata ka makhon, kan bthei biang thriap-thriap. Hynrei hadien ba u jingbam u la ih baroh kata ka jingsawa ka jah noh. Kumta ruh, u briew uba ïoh jingshemphang na ka Samadhi u wan biang sha ka jingtip briew khnang ba un lah ban hikai ïa kiwei, nangta u sdang ban kren shaphang u Blei.
“U ngap u kynud katba um pat ïoh shong ha u syntiew. U sngap jar haba u la sdang kjit ïa ka umngap. Hynrei teng teng, haba la buaid da ka umngap u kynud sa shsien pat.”
“U khiewphiang bathylli u pynmih jingsawa, haba la pyndap um pat, um pynmih sawa ei ei shuh (baroh ki ïarkhie). Hynrei lada ïa ka um la phylliew na uta u khiew ha uwei pat u khiew, te phin ïohsngew biang ïa ka jingsawa sa shisien pat. (ïarkhie)
“Ki Rishi jong ka mynnor ki la ïoh ïa ka jingshai shaphang U Brahman. Uwei um lah ban ïoh ïa kane ka jinglong katba u dang don tang khyndiat ka jingïadei bad ka pyrthei. Haduh katno ki rishi ki trei shitom!. Naduh dangstep phyrngap kin mih na la ïingtrep, bad kin pynlut la ka por baroh shisngi ha ka jingjar-jar, da ka ba puson ha U Brahman. Ynda la miet kin wanphai sha la ïingtrep bad bam khyndiat ki soh ne ki kynja thied. Kim pynsngew ha la ka jingmut-jingpyrkhat ïa kiei kiei kiba ki ïohi, ki ïohsngew, kiba lah ban ktah bad kiwei pat kiba ïa dei bad ka jinglong pyrthei. Tang da kumta, ba ki lah ban ïoh ïa ka jingshai shaphang U Brahman ha ka mynsiem jong ki.”
“Hynrei ha kane ka Kuli juk kaba mynta, u briew uba shaniah tylli ha ka bam, ka dih na ka bynta ka jingim, um lah da lei lei ban weng ïa ka jingmut ba u dei tang ka met. Ha kum kane ka jingmut-jingpyrkhat kam long kaba dei ïa u ban ong, ‘Nga dei ma U.’
Haba u briew u leh lut ïa ki kam pyrthei, um dei ban ong, ‘Nga dei U Brahman.’ Kita ki bym pat lah ban jngai na ki kam pyrthei bad da lei lei kim don lad, ban weng ïa ka jingsngew ‘Ma nga’, kan kham bha ban ong ba, “Nga long u shakri jong u Blei; Nga long u nongbud jong U.” Uwei u lah ruh ban ïoh jingshai ïa u Blei da kaba bud ïa ka lynti kum u nongbud da ka jingpuson blei.
“U jnani u ieh lut ïa baroh ki kam pyrthei, da kaba pyn-ïapher, ‘ym dei kane, ym dei kane.’ ‘Tang da kumta ba uwei u lah ban ïoh jingshai ïa U Brahman. Ka long thik kumba poi ha tnum ïing khlem da kiew na uwei-pa-uwei u mawjam. Hynrei u Vijnani uba kham tip kham sngewthuh bad kham ïajan bad u Brahman, u ïoh jingshai kaba kham pher shuh shuh. U sngewthuh shai ba kita ki mawjam la shna da kijuh ki tiar kumba la shna ïa ka tnum-ïing: ki mawkynroh, ka shun bad ka khyndew. Kata kaba dei ban da tip bad sngewthuh shai kumba dei ban long kum U Brahman, lyngba ka rukom jingpyn-ïapher ba dei ban pyn-donkam ba, ‘ym dei kane, ym dei kane, la shem ba ka kylla long kaba dei salonsar bad baroh ki jingthaw ba-im. U Vijnani u ïohi ïa ka jingshisha ba U Blei u bym don dur u long ruh Uba don dur.
“U briew um lah ban shong slem ha tnum-ïing. U hiar biang sha madan. Kito kiba ïoh jingshai ïa U Brahman ha ka Samadhi, haba ki wan phai biang sha ka jingtipbriew ki shem ba U Brahman u wan long da lade hi ha baroh ki jingthaw ba-im. Ha ka jingtem sur kynud jingrwai ki don ki sur kynud bapher bapher kum, sa, re, ga, ma, pa, dha, ni, hynrei ngim lah ban kynud sah ia ka juh ka sur ‘ni’. Ka jingsngew ‘Ma nga’ kam jah noh kynsan kynsan. U briew uba wan phai biang sha ka jingtip briew u sngewthuh ba u dei U Brahman uba pynlong ïa kata ka jingsngew ‘Ma nga’, ha ka pyrthei salonsar bad baroh ki jingthaw ba-im. Ïa kane la tip kum ka Vijnana.”
“Ka lynti jong ka jingshai ka ïalam sha ka Jingshisha kumjuh ruh ka kynthup lang ïa ka jingshai bad ka jingieid. Ka lynti jong ka jingieid ruh, ka pynpoi sha kajuh ka thong. Ka lynti jong ka jingieid ka long kaba shisha kumba long ka lynti jong ka jingshai. Baroh ki lynti ki lam sha kajuh ka Jingshisha. Hynrei katba u Blei u dang bsiap ïa ka jingsngew ‘Ma nga’ ha ngi, ka long kaba kham suk ban bud ïa ka lynti jong ka jingieid.”
“U vijnani u ïohi ba U Brahman u long u bym lah ban pynkhih bad u bym leh ei ei, kum u lumbah Sumeru. Kane ka pyrthei ba ngi shong ngi sah ka kynthup ïa ki lai tylli ki Guna – sattva, rajas bad tamas. Kine ki jinglong ki don hapoh Brahman. Hynrei U Brahman um don jingiadei eiei bad kine.
“U vijnani u ïohi shuh shuh ba U Brahman u dei hi u Bhagavan, u Blei ha ka jinglong doh, kum u briew. U, Uba long ha lyndet ki lai tylli ki jinglong sattva, rajas bad tamas lem bad ki hynriew tylli ki bor bamaïa bakhlaiñ jong U, u dei u Bhagavan. Ki jingthaw ba-im, ka pyrthei-mariang, ka jingmut-jingpyrkhat bad ka jingstad, ka jingieid, ka jingaitilut, ka jingshemphang – baroh kine ki long ka jingpynpaw ïa ka bor jong U (da kaba rkhie). Lada u bakhraw batri u long u bym don ïing don sem ne jaka-puta lane lada pynbor ïa u ba u dei ban die noh ïa ki, kum ïa u ta ym lah ban khot shuh u bakhraw batri (baroh ki ïarkhie). U Blei u la pyn-kupbor da ki hynriew tylli ki bor bamaïa jingtip-jingshemphang ba ha khlieh duh. Lada Um don kum kata ka bor, te mano ban kohnguh bad burom ïa U?(baroh ki ïarkhie)
“Khmih seh katno ka long kaba i phylla kane ka pyrthei ba ngi shong ngi sah! Haduh katno kiei kiei ki don ha ka. Ka sngi, u bnai bad ki khlur; bad haduh katno ki jait jingthaw ba-im ki don! - kiba heh bad barit, kiba bha bad basniew, kiba khlaiñ bad batlot – don kiba la pyn-kupbor kham khlaiñ shuh shuh bad katto katne kiba kham duna bor.”
U Vidyasagar: “La ma U, u la pynkup da ka bor kaba kham khlaiñ ïa kiwei bad kham duna ïa kiwei pat?”
U Kynrad: “Kum u Mynsiem Uba don bad uba dap lut, u don ha man la ki jingthaw ba-im baroh, wat ha u dkhiew barit eh ruh. Hynrei ka jingpynpaw jong u ïa ka bor ka ïapher iwei na iwei pat lym kumta kumno uwei u lah ban ïaleh ïa shiphew ngut katba uwei pat um lah ban ïaleh wat tang ïa uwei ruh? Bad balei ba baroh ki briew ki burom ïa phi? Phi la mih shijur ki reng? (ïarkhie). Phi don kham bun ka jingsngewlem bad ka jingnang-jingtip. Dei namarkata, ba ki briew ki ieid-burom ïa phi bad ki wan ban pynpaw ïa la ki jingsngew burom ïa phi. Phim ïa mynjur ïa kata bad nga?.”
U Vidyasagar u la phuh samrkhie.
U Kynrad u la bteng pat: Kam don jingmut ei ei tang ban shu ïoh jingnang jingtip. Ka jingthmu jong ka jingpule ka long ban tip ïa u Blei bad ban shemphang ïa u.. Uwei u riewkhuid u la don kawei ka kot. Haba la kylli ïa u, kaei kaba don hangta, u plied ïa ka bad u pyni ïa kata ka kot ba la thoh ïa ki kyntien, ‘Om Rama,’ bad tang kata suda.
“Kaei ka jingmut jong ka Gita? Ka shu long kaei kaei kaba phi shem da kaba ïai ong ïa kajuh ka kyntien da ki phew sien. Nangta pat la pyn-kylla sha ka ‘tagi’, kaba mut u briew uba la iehnoh ïa kiei kiei baroh na ka bynta jong u Blei. Bad ka jinghikai ba ngi ïoh na ka kot Gita ka long: Ko briew, kyntait lut ïa kiei kiei bad wad tang ïa u Blei hi.” La uta u briew u dei u riewkhuid ne u riewshong-ïing, u dei ban kynther sner ïa baroh ki jingïadei bakynja pyrthei na ka jingmut-jingpyrkhat jong u.”
U Chaitanyadeva u la sdang ka jingleit ïaid pukir ha ki bynta ba shathie ka ri India. Ha kawei ka sngi u la ïohi ïa uwei u briew ba dang pule ïa ka kot Gita. Uwei pat u briew u la shong kham pajih na u, uba dang shah shkor bad ïam. Ki khmat jong u ki shlei da ki ummat. U Chaitanyadeva u la kylli ïa u. “Phi sngewthuh ïa kane baroh? Uta u briew u la ong, Em, babu badonburom, ngam sngewthuh shikyntien ruh ïa ka jingthoh ha kane ka kot. Te, balei pat phi da ïam? La kylli u Chaitanyadeva. U nongbud u la ong, ‘Nga ïohi ïa ka kali ïapom jong u Arjuna ha khmat jong nga. Nga ïohi ïa u Blei Krishna bad u Arjuna ba ki dang ïakren. Da kaba nga ïohi ïa kane nga ïam.’
“Balei ha u Vijnani ka don ka jinglong ban ieid ïa u Blei? Ka jubab ka long ba ka jingsngew ‘Ma nga’ ka ïai neh ha ka jingmut jong u. Ka jah noh ha ka por ba uwei u ïalong Samadhi, khlem jingartatien, hynrei ka wan paw biang. Ha kaba ïadei bad ki riew-madan, ka jingsngew ‘Ma nga’ kam ju jah da lei lei ruh. Phi lah ban pom pyn-kyllon noh ïa u dieng ‘aswatha,’ hynrei ha ka sngi kaba bud ki ‘la-