a pynkylla da I Bah P S Lyngdoh

From the pages of Gospel of Sri Ramakrishna
(part of an ongoing project by Ramakrishna Mission, Sohra)

Ka ba bteng

Kynradbad u Nongbud
Rymphang 1882
Kynrad: “Nangta shuh shuh, da kaba puson ïa u Blei ha jaka bakyrpang ka jingmut-jingpyrkhat ka ïoh ïa ka jingnang-jingtip, ka jingieid mynsiem bad ka jingpynleit jingmut. Hynrei kata kajuh ka mynsiem ka ngop arsut lada ka shong pyrkhat tang ha ki kam pyrthei. Ha pyrthei don tang kawei ba u briew u pyrkhat, “ka kynthei bad ka ksiar”.
[Ka kyntien “Ka kynthei bad ka ksiar”, ïa kaba la ju pyndonkam kylleng ha ka jingmut u babun-balang, ka paw shi paw ha ki jinghikai jong u Ramakrishna ban kdew ïa ki jingpynwit bakongsan haka jingkiew ka jinglong bakynja mynsiem. Kane ka jingpynsngew basngewieid jong u Kynrad, “kaminikanchan-ka kyntien ba la ju pyndonkam da u Ramakrishna ka thew ïa ka jinglong kangar, la ju pyndonkam bakla. Da ka u thiew ïa “ka jingkwah brai bad ka jingthrew”, ka jingpynkbih ba pynlong bih kaba khang ïa ka jingkiew jong u nongkynjoh sha ka thong ha ka jinglong bakynja mynsiem. U la pyndonkam ïa ka ktien “kamini”, ne “ka kynthei”, kum ka kyntien ba thew ïa ka jingkwah brai ka doh haba ïalap ha la ki nongbud shynrang jong u. U la sneng ïa ki longkmie ha kawei pat ka liang, ban isih ïa “u shynrang”. “Kanchan”, ne “ka ksiar”, ka dak jong ka jingthrew, kaba long kawei pat ka jingpynwit ïa ka jingim bakynja mynsiem.]


U Ramakrishna um shym la ju hikai ïa ki synran jong u ban isih ïa ka kynthei briew, ne ïa ka jinglongkmie haba kren kyllum lang. Ïa kane lah ban ïohi shai da kaba ngi leit lyngba ki jinghikai jong u baroh hapoh kane ka mat jinghikai bad da kaba bishar kyllum lang ïa ki. U Kynrad u la peit ïa baroh ki longkmie kum ki dur bapher bapher jong ka Kmie Bakhuid jong ka Pyrthei. U la kyntiew burom eh ïa ka jinglong kmie da kaba pdiang ïa ka kynthei kum ka nongïalam jong u ha kaba pyrshang ïa ka tynrai jong ka lynti bakynja mynsiem jong ka Tantra. Ka tnga jong u, kaba la tip bad burom kum ka

Kmie Bakhuid, ka la long ka nongsyllok bajan tam bad ka synran ba nyngkong eh jong u. Ha kaba kut jong ka jingpyrshang ba kynja mynsiem jong u, u la mane duwai ïa la ka tnga kum ka jingwan long briew ka Blei Kali, ka Kmie Bakhuid. Hadien ka jingkhlad noh jong u ka Kmie Bakhuid ka la kylla long ka nongïalam ym tang ïa ki ba bun ki paidbah riew shongïing-shongsem, hynrei ruh ïa bun bah ki dkhot riewblei jong ka Ramakrishna.
“Ka pyrthei ka dei ka um bad ka jingpyrkhat ka dei ka dud. Lada phi theh ïa ka dud haka um ka kylla long kawei, phim lah ban ïoh shuh ïa ka dud ba paka. Hynrei pynkylla ïa ka dud sha ka doi bad king ïa ka ban pynlong makhon. Te haba ïa kata ka makhon la buh haka um, kan per halor jong ka. Kumta, pyrshang da ka lynti bakynja mynsiem halade hi ba phin ïoh ïa ka makhon jong ka jingnang-jingtip bad ka jingieid; te, wat la phi buh ïa kata ka makhon haka um jong ka pyrthei kine baroh ar kim ïakhleh. Ka makhon ka per halor um.
“Ryngkat lang bad kane phi dei ban pyrshang ban buh ka jingpynïapher. ‘Ka kynthei bad ka ksiar’ ki long ki bymïai neh. Tang u Blei u long uba ïai neh pateng-la-pateng. U briew u ïoh aiu da ka pisa? Ka bam ka sa, ka riam ka beit bad ka ïingshong-ïingsah-ym don ei ei shuh. Phim lah ban shemphang ïa u Blei da ka pisa. Namarkata, ka pisa kam lah ban long ka jingthmu haka jingim. Kata ka dei ka rukom kumno ban pynïapher. Phi sngewthuh ne em?”
M: “Hooid babu, dang shen nga la pule ïa ka jingïalehkai theatre haka ktien Sanskrit ba la khot kyrteng, ‘ka Prabodha Chandrodaya. Kaba batai shaphang ka jingpynïapher.”
Kynrad: “Hooid, ka jingpynïapher kaba ïadei bad ki kynja tiar ba lah ban ktah ban shei- shu ong noh, – don aïu haka pisa ne haka dur bhabriew ka met? Pynïapher bad phi shem ba wat haka dur ba bhabriew, ka kynthei ka kynthup ïa ki shyieng ki shruh, ka doh, ka khleiñ bad kiwei pat ki bym sngewïadei ban jer kyrteng. Te, balei u briew un kyntait ïa u Blei bad phai la ka jingmut-jingpyrkhat ha kum kita kiei kiei? Balei ba u briew un klet noh ïa u Blei tang na ka bynta kita kiei kiei?”
M: “La ka long kaba lah ban ïohi ïa u Blei?”
Kynrad: “Hooid, da shisha. Da kaba im bad shong kyrpang teng teng, da kaba khot ïa ka kyrteng u Blei bad rwai ïa ka burom jong u, bad pynïapher hapdeng kaba shisha bad ka bym shisha – kine ki long ki lad ki lynti ban pyntrei kam ban ïohi ïa u Blei.
M: “Da kiei ki kyndon ba u briew u lah ban ïohi ïa u Blei?”
Kynrad: “Ïam ha u Kynrad da ka jingthrang mynsiem bajylliew tam te da shisha phin ïohi ïa U. Ki briew ki jaw ummat shikhiew na bynta ka tnga bad ki khun ki kti. Ki sum ha ki ummat ban ïoh pisa-tyngka. Hynrei mano ba ïam na bynta u Blei? Ïam ha U da ka jingïam naduh la ka dohnud.”
U Kynrad u la rwai:
Ïam haka Kmie jong phi ka Syama da ka jingïam ba kyntang, Ko mynsiem,
Te kumno kan lah ban jngai ialade na phi?
Kumno ka Shyama kan shong jngai na phi?
Da kumno ka Mei Kali jong phi kan jngai ïalade na phi?
Ko mynsiem, lada phi thrang shisha, wanlam ïa ka da kaba tyrwa
Da ki sla sohbel bad ki tiew hibiscus;
Buh ha ki sla kjat jong Ka ïa ki jingtyrwa jong phi?
Bad da kita, ka pynsuhsieng jingiwbih da ka jingieid.
Da kaba ïai bteng u la ong: “Ka jingthrang ka jingsliang ka long kum ka jingiwbih u tiewkulab por mynstep. Hadien ka step phyrngab wan ai jingshai ka sngi. Ka jingthrang ka jingsliang ka bud da ka jingïohi paw ïa u Blei.”
“U Blei u pynpaw ïalade ha u nongbud uba ïohsngew ïa ka jingkhring sha U da ka jingïasynroplang jong kine ki bor jingkhring. Ka jingkhring jong ki bor ba kynja pyrthei na ka bynta u riew pyrthei, ka bor jingkhring i khunlung na ka bynta la ka jong ka kmie, bad ka bor ka jingkhring jong u tnga ïa ka tnga ba la phet. Lada uno uno u sngew ïa ka bor jingtan sha U da ka jing-ïasynrop lang jong kine ki lai tylli ki bor jingkhring, te lyngba jong ka uno uno u lah ban ïa shem bad U.”
Ka phang ka long, ban ieid ïa u Blei kumba ieid ka kmie ïa la i khunlung, ka tnga ba la shah beh ha la u tnga, bad u riew pyrthei ïa la ka spah. Pynïasoh lang ïa kine ki lai tylli ki bor jong ka jingieid, ïa kine ki bor jingkhring bad ai ïa ki baroh ha u Blei. Te, khlem artatien phin ïa shem ne ïohi ïa U.
“ Ka long kaba donkam ban duwai puson ha U da ka jingthrang naduh la ka dohnud. I khun miaw i tip tang kumno ban khot ïa la ka kmie, da kaba pah, ‘miaw, miaw’. I sngewsuk-sngewkmen la hangno hangno ba i kmie i buh ïa i. Bad ka kmie ka buh ïa i, teng teng ha ïingshetja, teng teng ha madan bad teng teng halor jingthiah. Haba i pang i shitom i pah man ka por, miaw-shi-miaw. Tang kumta i nang. Hynrei tang mar ïohsngew ka kmie ïa kane ka jingpah, la hangno hangno ba i don, ka wan sha la i khun.”
Ka la dei ka janmiet sngi Robibar haba u M u la wan jngoh haka sien kaba lai ïa la u Kynrad. U la dap da ka jingsngew mynsiem bashitrhem haka jingwan jngoh ba nyngkong bad ba-arsien jong u ïa u briew baphylla shisha. U la ju ïai pyrkhat ïa la u Kynrad man ka khyllipmat bad ïa ki ktien ba shisur jingmut ba u pynshai ïa ka ‘tien hok ‘tien sot ba jylliew jingmut jong ka jingim blei bakyntang. Um pat ju ïashem ïa uba kum uta u briew.
U Ramakrishna u dang shong haka jingthiah rit. Ka kamra ka la dap da ki nongbud, 3. Ka kyntien kaba la ju pyndonkam haka kot ban pynpaw ïa u briew ba la aitilut ha u Blei, u nongmane ïa u Blei Balajied hi, ne u nongbud jong ka lynti ka jingieid. U nongbud jong u Ramakrishna u long uwei uba la aitilut ha u Ramakrishna bad bud ïa ki jinghikai jong u.Ka ktien ‘nongbud’, ba la pyndonkam haba ïadei lem bad u Ramakrishna, ba la pynpaw ha uwei uba la pynkyntang haka jingim bakynja mynsiem da u Ramakrishna bad uba la ñiew kyrpang ïa u kum u nonghikai blei jong u, uba la shim kabu ba ka dei ka sngi shuti ban wan ïakynduh bad ïohi ïa u Kynrad. U M um pat ju ïa ithuh-ithaw ïano ïano ruh napdeng jong ki. Kumta u la shong ha kyndong. U Kynrad u la phuh samrkhie haba u ïakren bad la ki nongbud

yn dang bteng

Back to Spring 2022