From the pages of Gospel of Sri Ramakrishna
(part of an ongoing project by Ramakrishna
Mission, Sohra)
Ha ka Jingïadon Lang ki Nongbud
U Lber 11 tarik, 1882
U para-marjan: “Balei u briew u don ki jingmlien ban leh ïa ki kam pop kam sang?”
U Kynrad: “Ha ki jingthaw bad jingpynlong jong u Blei, don lut kiei kiei baroh. U la thaw ki briew kiba sniew kumjuh ruh kiba bha. Dei ma U ba ai ïa ka jingmlien babha, bad dei ma U ruh ba ai ïa ngi ki jingmlien basniew.”
U para-marjan: “Lada ka long kumta, ngim don jingkit khlieh ei ei na ka bynta ki pop ki sang jong ngi, ngi dei?”
U Kynrad: “Ka pop ka sang ka pynïoh ïa la ka jong ka bainong. Kane ka dei ka aiñ jong u Blei. U thylliej jong phi um sat lada phi ktha ïa u sohmynken? Ha ka jingim samla jong u, u Mathur u la mlien ban im ka jingim ka ba lyngkar, te kumta ula shitom jur na bunjait ki jingpang shuwa ban un ïap.
“Uno uno un ym lah ban sngewthuh ne shemphang ïa kane, ha ka jingim samla. Nga la khmih thuh ha ki mawbyrsiew ka ïingshetja jong ka ïingmane Kali kaba ïa ki diengïap la thang hangta ha dpei. Ha kaba sdang ki diengïap bajhieh ki rhem bha pynban. Ym lah ban ithuh ba ka kynthup kum ïa kata ka kynja umsngem jynhaw. Hynrei haba ki diengïap ki la rhem bha, baroh kata ka umsngem jynhaw ka mih noh na kawei pat ka tduh. Ha kaba khatduh, ka um ka kynshait napoh ki dieng bad pynlip ïa ka ding.
“Kumta uwei pa uwei u dei ban da phikir ïa ka jingbitar shla, ka jingkwah brai bad ka jingkangar. Shim nuksa ha kaba ïadei bad u Hanuman. Ha shi khyllipmat ka jingbitar shla u la thang ïa ka Ceylon (ba khot mynta ka Sri Lanka). Ha kaba khatduh u la kynmaw ba ka Sita ka la sah ha ka bri u lawbniap Asoka. Te, u la sdang ban khynñiuh ïoh ba ka ding kan pynmynsaw ïa ka.”
U para-marjan: “Balei u Blei u thaw ïa ki briew ba sniew?”
U Kynrad: “Kata ka long ka mon jong U, ka jingïalehkai jong U. Ha ka maya jong U, ka don ka vidya bad kumjuh ruh ka avidya Ka synñia ruh ka long kaba donkam. Ka pynpaw shuh shuh ïa baroh ka jingkhraw jong ka jingshai. Khlem artatien ka jingbitar, ka jingkwah brai bad ka jingkangar ki long kiba sniew. Balei, pat de ba u Blei u la pynlong ïa ki? Khnang ban pynlong ïa ki riewkhuid. U briew u kylla long u riewkhuid da ka jinglah ban synshar ïa ki bor ka jingsngew. Hato don kano kano ka bymlah ïa u briew uba don ka bor kaba khlaiñ ban synshar ïaka jingkwah brai jong u? U lah ban shem ïa U Blei lyngba ka jingaiei jong U. Shuh shuh, peit kumno ka jingialehkai jong U ha ka jingpynlong ka ïai neh lyngba ka jingkwah brai.
“Donkam ruh ïa ki briew kiba sniew: Ha kawei ka por ki nongshim wai ïa ki bri ki khyndew ki la leh donbor. U trai um banse ban phah da u Golak Choudhury, u ba dei u snar bah ba runar. U dei u nongpynïaid uba dukhi ubapynsuhjer ïa ki nongshim wai tang shu ïalap ïa ka kyrteng jong u.
“Ka long kaba donkam ïa kiei kiei baroh. Shisien ka Sita ka la ong ïa la u tnga; ‘Rama, kan long kaba iphuh-iphieng shisha lada man la ki ïing ha Ayodhya kin long kum ki ïing paki-dulan! Nga shem ba bun na ki ïing ki la rim badki lajot’. ‘Hynrei, ko baieid jong nga,’ la ong u Rama, ‘lada baroh ki ïing ki long kiba itynnad suda, te, ki misteri maw kin trei aïu pat?’ (la iarkhie). U Blei u la pynlong lut ïa kiei kiei baroh. U la pynlong ïa ki dieng kiba bha bad ïa ki jingthung ki ba long bih bad ruh ïa ki ñiut ki ñier. Hapdeng ki mrad, don kiba bha, kiba sniew, bad baroh ki jait jingthaw– ki khla, ki sing, ki bseiñ, bad kumta ter ter.”
U para-marjan: “Babu, Hato ngi lah ban tip bad ban sngewthuh shaphang U Blei haba ngi im ka jingim kum u riew shongïing?”
U Kynrad: “Ka lah ban long. Hynrei kumba nga la dep kren mynta, uwei u lahban im ha ka jingiasyllok bad ki riewkhuid bad ban duwai khlem da shongthait. Uwei u dei ban ïam pait dohnud ban shem ïa U Blei. Haba ïa ki jingtngit jong ka jingmut-jingpyrkhat la sait khuid, uwei u lah ban tip bad sngewthuh ïa U Blei. Ka bor pyrkhat ka long kum u thyrnia uba la sop da ka ktieh, bad u Blei u long kum ka bor jingtan maknet. U thyrnia um lah ban shah tan ha ka bor maknet lymda u lait na ka ktieh. Ki ummat ki pynkhuid noh ïa ka ktieh, ka bym dei kaei kaei hynrei ka jingkwah brai, ka jingbitar shla, ka jingkangar bad kiwei kiwei ki jingsngewbha pyrthei bad kumjuh ka jingpyndem ïa la ka mon sha ka jingsngewbha pyrthei. Tang mar shu khuid ka ktieh, ka bor jingtan maknet ka tan ïa u thyrnia, kum ban shu ong, u briew u lah ban tip bad ban sngewthuh shaphang U Blei. Tang kiba khuid ka dohnud ki ïohi ïa u Blei. U briew uba u pang khiehshoh ka syep jong u kam mih shabar. Te kan myntoi aïu ban dih kuli khieshoh (Quinine) lada ka syep kam mih shabar?
“Balei u briew um lah ban shem ïa u Blei katba u dang im ha kane ka pyrthei?” Hynrei kumba nga la ong, uwei u dei ban im ha ka jingïasyllok bad ki riewkhuid, ban duwai ha u Blei, da kaba ïam naka bynta ka jingaiei jong U, bad man ka teng leit sha ki jaka ban kynjah. Lymda ïa ki jingthung ba mih ha rud ki lynti ïaid kjat la ker bha, da ki jingker, kin shah pynduh ha ki jingri-jingdub.”
U para-marjan: “Nangta, ki riewshong ïing, ruh, ki lah ban ïoh ïa ka bor jingïohi paw ïa u Blei, kam dei kumta?'
U Kynrad: “Man la uwei-pa-uwei ki lah ban ïoh ka jinglaitluid. Hynrei uwei u dei ban bud thik-pa-thik ïa ka jinghikai jong u guru; lada uwei u bud ïa ka lynti jong ka pop, un shem jynjar ha ka ban pyrshang ban shem biang ïa la ka lynti jong ka hok. Kumta ka shimpor ban ïoh pat ïa ka jinglaitluid. U briew un ym lah ban ïoh ïa ka ha kane ka jingim. Lehse, un lah ban shem ïa u Blei tang hadien ka jingkha pateng la pateng. Ki riewkhuid bakynja Blei, kum u Janaka , ki la pyndep ïa ki kamram pyrthei. Da kaba buh jingmut thik ha u Blei, kum ka khynnah, kaba shad, da kaba tynrong ïa ki khiew ne pliang ha la ka khlieh. Phim pat ju ïohi kumno ki kynthei-India na shatei lam sepngi ki ïaid, ki iakren bad ïarkhie sngewbha katba ki dang ïa tynrong ïa ki khra um halor ki khlieh jong ki?”
U para-marjan: “Phi la shu bud ïa ka jinghikai jong u guru. Kumno ngin lah ban ïa-shem ïa u?”
U Kynrad: “Uno uno bad mano mano kim lah ban long ki guru. U diengbah uba per ha sla um kumjuh u lah ban kit lang wat ïa ki mrad. Hynrei u lyngkhot dieng ba la pyut u ngam, lada u briew u shong halor jongu, bad kan pynngam jyllop ïa u. Namarkata, ha manla ka juk u Blei u wan long briew da lade hi sha ka pyrthei kum u guru, ban hikai ïa ki briew. Tang U Satchidananda, u long u guru.
“Kaei ka jingnang ka jingtip? Bad kaei ka jinglong jong ka jingieid ïalade?” Tang U Blei U long u Nongpynlong ïa kiei kiei baroh, ym don mano mano ruh”- kata ka long ka jingnang ka jingtip. Ngam dei u nongpynlong, nga long tang i kynja atiar barit eh ha ka kti jong U. Namarkata, nga ong, ‘Ko Mei, Pha long ka Nongpynïaid bad nga long tang u atiar. Pha long ka Nongshong hapoh jong ka ïing bad nga shu long tang ka ïing. Pha long ka Nongñiah bad nga long tang ka kali. Nga ïaid nga khih haba Pha pynïaid-pynkhih ïa nga. Nga leh ïa kaei kaba Pha pynlong ïa nga ban leh. Nga kren kat kaba Pha pynlong ïa nga ban kren. Ym dei ma nga, ym dei ma nga, hynrei Ma Pha bad tang Ma Pha hi.”
Na ka ïing u Prankrishna u Kynrad u la leit sha ïing u Colonel Viswanath bad nangta sa sha Lily Cottage.
(yn dang bteng)
